Εορτολόγιο Μαρτίου 2024 | Γιορτές Ελληνικών ονομάτων | Ορθόδοξο Ημερολόγιο Νηστειών

Πρώτος μήνας της Άνοιξης ο Μάρτης και, παρ' όλο που... δεν λείπει ποτέ από τη Σαρακοστή, συνήθως είναι γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης.

 

Ο Μάρτιος είναι άρρηκτα δεμένος με τη διπλή εορτή της 25ης Μαρτίου, του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου και της έναρξης της Εθνικής Παλιγγενεσίας του Γένους μας το 1821, αλλά και την έναρξη (συνήθως) της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, της μεγαλύτερης νηστείας της εκκλησίας μας, που μας προετοιμάζει για την Ανάσταση του Κυρίου μας και το Άγιο Πάσχα.

Η Μεγάλη Σαρακοστή, που είναι η αυστηρότερη νηστεία του εκκλησιαστικού μας έτους, ξεκινάει την Καθαρά Δευτέρα, που φέτος, 2024, πέφτει 18 Μαρτίου, και τελειώνει την Παρασκευή, πριν το Σάββατο του Λαζάρου. Ακολούθως παρεμβάλλεται το διήμερο της Ανάστασης του Λαζάρου και της Κυριακής των Βαΐων, και ύστερα ξεκινά η Μεγάλη Εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής επιτρέπεται η κατάλυσις οίνου και ελαίου μόνο κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές. Μόνη εξαίρεση αποτελεί η γιορτή των Αγίων Τεσσαράκοντα μαρτύρων και η Σύναξις του Αρχαγγέλου Γαβριήλ, όπου καταλύεται το λάδι, καθώς και ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, οπότε καταλύεται το ψάρι όποια μέρα κι αν πέσει.

 

Η Μεγάλη Εβδομάδα δεν περιλαμβάνεται στη Σαρακοστή, αν και συνεχίζεται η νηστεία, και μάλιστα ακόμα αυστηρότερη. Στη πραγματικότητα, μαζί με την εβδομάδα των Αγίων Παθών, η νηστεία του Πάσχα έχει διάρκεια 48 ημερών.

Το Μάρτη εορτάζουν οι παρακάτω Άγιοι και έχουμε τις εξής νηστείες:

* Ανάλογα με το είδος της νηστείας ή της καταλύσεως, οι μέρες παρουσιάζονται με: κόκκινο η νηστεία άνευ ελαίου, πράσινο η κατάλυση οίνου και ελαίου, μπλε η κατάλυση ιχθύος, μωβ η κατάλυση αυγών και τυροκομικών και μαύρο η κατάλυση των πάντων.

1  Παρ.	Ευδοκίας οσιομ., Μαρκέλλου & Αντωνίνης μάρτ., Δομνίνης νεομ., αγίου Σιλβέστρου
2  Σάβ.	Νικολάου Πλανά, Ησυχίου συκλητ., Ευθαλίας παρθενομ., Θεοδότου επ. Κυρηνείας
3  ΚΥΡ.	+ ΙΖ' ΛΟΥΚΑ (Ασώτου), Ιωήλ προφ., Ευτροπίου, Κλεονίκου, Βασιλίσκου μαρτ.
4  Δευτ.	Γερασίμου Ιορδανίτου, Παύλου & Ιουλιανής μαρτύρων, Ακακίου & Κοδράτου μαρτ.
5  Τρίτ.	Κόνωνος οσιομάρτ., Μάρκου Αθηναίου, Ευλογίου μαρτ., Νέστορος & Ευλαμπίου
6  Τετ.	Εύρεσις Τιμίου Σταυρού υπό της Αγ. Ελένης, Αρκαδίου οσίου, Ησυχίου θαυματ.
7  Πέμ.	*(Τσικνοπέμπτη), Παύλου απλού, Λαυρεντίου οσίου, Ελπιδίου & Ευγενίου ιερομ.
8  Παρ.	Θεοφυλάκτου Νικομηδείας, Παύλου ομολογητού, Δίωνος μαρτ., Ερμού αποστόλου
9  Σάβ.	+ Ψυχοσάββατο,  Των Αγίων 40 μαρτύρων των εν Σεβαστεία, Βιταλίου & Κλεόπα
10 ΚΥΡ.	+ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ, Κοδράτου εν Κορίνθω, Αναστασίας Πατρικίας, Μαρκιανού μ.
11 Δευτ.	Σωφρονίου Ιεροσολύμων, Θεοδώρας Άρτης, Ηρακλέους & Ζωσιμά μαρτύρων
12 Τρίτ.	Γρηγορίου Διαλόγου, Ααρών πρ., Θεοφάνους Συμεώνος Θεολόγου,Φινεές δικαίου
13 Τετ.	Νικηφόρου Κων/λεως, Πουπλίου Αθηνών, Μαρίου επ. Σεβαστείας, Αβίβου μάρτυρ.
14 Πέμ.	Βενεδίκτου οσ., Ευσχήμονος ομολ., Ευτυχίου μάρτ., Πέτρου & Αφροδισίου μαρτύρ.
15 Παρ.	Αριστοβούλου αποστ. Βρετανίας, Αγαπίου & σύν αυτώ, Παρθενίου ιερομάρτυρος
16 Σάβ.	+ Χριστοδούλου εν Πάτμω, Σαββίνου, Ρωμανού μάρ., Ρωμανού & Αλεξάνδρου ιερ.
17 ΚΥΡ.	+ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ, Αλεξίου οσ., Θεοστηρίκτου ομολ., Λαζάρου Δικαίου, Μαρίνου μ.
18 Δευτ.	+ **ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ, Κυρίλλου Ιερ/λύμων, Τροφίμου & Ευκαρπίωνος, Ανανίου
19 Τρίτ.	Χρυσάνθου & Δαρείας, Κλαυδίου, Δημητρίου Τορναρά, Διοδώρου & Μαριανού ιερ.
20 Τετ.	Μύρωνος νεομ., Νικήτα επ. Απολλωνιάδος, Ακύλα Επάρχου, Εμμανουήλ μάρτυρος
21 Πέμ.	Ιακώβου ομολ., Θωμά ΚΠ, Φιλήμονος & Δομνίνου, Μιχαήλ νεομ., Θεοδώρου ιερομ.
22 Παρ.	+ Α' ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Βασιλείου ιερομ., Καλλινίκης μάρτ., Δροσίδος, Σοφίας οσίας
23 Σάβ.	+ Αγ. Θεοδώρου θαύμα κολλύβων, Νίκωνος ιερομάρτ. & 199 μαθ., Εφραίμ οσ.
24 ΚΥΡ.	+ Α' ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Ορθοδοξίας), Αρτέμονος ιερομ., Ζαχαρίου οσ., Παρθενίου Κων
25 Δευτ.	+ Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ, Πελαγίας & Θεοδοσίας
26 Τρίτ.	+ Σύναξις Αρχαγγέλου Γαβριήλ, Των εν Γοτθία 26 μαρτύρων, Βασιλείου νέου
27 Τετ.	Ματρώνης Θεσσαλονίκης, Φιλητού, Λυδίας, Ευτυχίου, Βαρουχίου & Ιωάννου.
28 Πέμ.	Ιλαρίωνος οσίου, Ηρωδίωνος εκ των Ο' αποστόλων, Στεφάνου θαυματουργού
29 Παρ.	+ Β' ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Μάρκου επισκ. Αρεθουσίων, Κυρίλλου διακόν. & συν αυτώ
30 Σάβ.	Ιωάννου Κλίμακος, Ευβούλης μ., Ζαχαρίου επισκ. Κορίνθου, Σωφρονίου επισκ.
31 ΚΥΡ.	+ Β' ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Γρηγορίου Παλαμά), Υπατίου Γαγγρών, Ακακίου, Θεοφίλου
* 7/3 Τσικνοπέμπτη λέγεται η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου [οι τρεις εβδομάδες που συμπεριλαμβάνονται στο τριώδιο, κατά χρονική σειρά είναι, η Προφωνή (Απολυτή), η Κρεατινή (Κρεατοφάγου) και η Τυρινή (Τυροφάγος)] και πάντα πέφτει 11 ημέρες πριν την Καθαρά ∆ευτέρα. Κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας (Απολυτή) σταματάει η συνηθισμένη νηστεία της Τετάρτης και της Παρασκευής, ενώ στη δεύτερη εβδομάδα (Κρεατοφάγου) ισχύει η νηστεία, οπότε η Τσικνοπέμπτη αποκτά ιδιαίτερη σημασία και το τραπέζι είναι γιορτινό, με δεδομένο ότι στη συνέχεια, από την επόμενη εβδομάδα, θα αποκρέψουμε. Ονομάζεται Τσικνοπέμπτη γιατί την ημέρα αυτή, κατά παράδοση, οι άνθρωποι ψήνουν στα κάρβουνα ή τηγανίζουν κρέας, με αποτέλεσμα να παράγεται έντονη τσίκνα. ** 18/3 Αρχίζει η αυστηρά νηστεία της Μεγ. Τεσσαρακοστής. Καθημερινώς δεν επιτρέπεται η κατάλυσις οίνου & ελαίου, πλην Σαββάτου & Κυριακής (εκτός ορισμένων περιπτώσεων). *** Τετάρτες & Παρασκευές καταλύεται λάδι αν συμπέσουν οι εξής εορτές: Των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων (9/3) και η Σύναξις του Αρχαγγέλου Γαβριήλ (26/3).  Επίσης αν συμπέσει ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου (25/3) καταλύεται ψάρι.

- ΝΗΣΤΕΙΑ: (κόκκινο) απέχουμε από κρέας, αυγά, γαλακτοκομικά προϊόντα, ψάρια, οίνο και λάδι. Επιτρέπονται δηλαδή όσπρια, λαχανικά, ζυμαρικά, πατάτες (μαγειρεμένα χωρίς λάδι), φρούτα, χυμοί, ελιές, ψωμί, μέλι, ξηροί καρποί,  κλπ.

- ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΟΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΛΑΙΟΥ: (πράσινο) απέχουμε από κρέας, αυγά, γαλακτοκομικά προϊόντα, ψάρια, αλλά επιτρέπεται οίνος και λάδι. Όταν επιτρέπεται κρασί και λάδι, επιτρέπονται επίσης και τα θαλασσινά χωρίς αίμα, δηλαδή χταπόδια, καλαμάρια και οστρακοειδή. 

- ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΙΧΘΥΟΣ: (μπλε) απέχουμε από κρέας, αυγά, γαλακτοκομικά προϊόντα, αλλά επιτρέπεται οίνος, λάδι και τα ψάρια. 

- ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΑΥΓΩΝ & ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΩΝ (ΤΥΡΙΝΗ): (μωβ) απέχουμε μόνο από το κρέας, αλλά τρώμε όλες τις άλλες τροφές όπως αυγά, τυριά, γαλακτοκομικά προϊόντα, ψάρια, λάδι, κρασί κλπ. (Η νηστεία αυτή γίνεται την εβδομάδα πριν τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή) 

- ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΕΙΣ ΠΑΝΤΑ: (μαύρο) τρώμε από όλες τις τροφές, δηλαδή δεν νηστεύουμε.

* Νηστεία μπορεί να υπάρξει όλες τις ημέρες της εβδομάδας, νηστεία δηλαδή και από λάδι και κρασί, ποτέ όμως Σάββατο ή Κυριακή, εκτός από το Μεγάλο Σάββατο.

Δείτε επίσης: Ορθόδοξη χριστιανική πίστη και διατροφή - νηστείες